Foliehechting mede afhankelijk van de ondergrond
Foliehechting is mede afhankelijk van de ondergrond
Is elk oppervlak te beplakken? Op deze vraag weet vrijwel iedere signmaker direct het antwoord: nee, niet elke ondergrond is geschikt voor bestickering. Althans, niet als je zeker wilt zijn van een kwalitatief eindresultaat. Een glad en vetvrij oppervlak is geen garantie voor hechting. Verschillen in oppervlakte-energie en de soort lijmlaag zijn onder andere bepalende factoren.
Folieonthechting voorkomen
Professionele folieleveranciers besteden gelukkig de nodige aandacht aan de diversiteit in ondergrondsoorten en het goed schoonmaken ervan. En daardoor denken we de gebruikelijke ondergronden zo goed te kennen, dat het resultaat er meestal wel mag wezen.
Appeltje eitje
Meestal. Want het kan ook misgaan. Zo had ons voormalig bedrijf VinyTouch een aantal jaar geleden een klus in Duitsland bij een zeer professionele carrosseriebouwer. Zijkanten van een serie bakwagens dichtplakken met een mooie print. Niks aan de hand, al tientallen van dit soort projecten achter de rug; appeltje eitje. Op naar de klus, ervaren monteurs, goede ontvetters, prima folie. Maar tijdens de montage bleek dat de folie niet wilde hechten. Wat bleek, de firma bracht in eigen beheer een laksysteem aan dat bol stond van de siliconen. Ja, daar hadden we niet op gerekend. Bij dit laksysteem was de oppervlakte-energie zo laag dat reguliere folie niet hechtte, hoe glad de ondergrond ook was en hoe grondig er ook was ontvet. Glad en vetvrij is dus niet altijd voldoende voor een goede hechting.
Ondergrond inventariseren
Kennis van ondergronden wordt steeds belangrijker. We willen gepoedercoate kozijnen beplakken en mooie prints monteren op vliegtuigen en hoge snelheidstreinen. We willen mdf keukenkastjes in de folie zetten en kunststof bumpers en spiegels meewrappen. Maar kan dat wel? Blijft de folie zitten? En hoe ga je om met ondergronden van hout, HPL, aluminium, plastic, polyester, nano- en teflon-coatings? Zelfs aan watergedragen laksystemen van voertuigen worden tegenwoordig vaak silanen (siliconen) toegevoegd om de lak beter te laten vloeien. Welke invloed heeft dit soort ondergronden op de foliehechting? En wat als de ondergronden gevormd zijn en de folie moet worden uitgerekt? Wat kan wel en wanneer loop je risico op klachten dat de folie loslaat?
(tekst gaat verder onder de foto)
Bij de foto: Sommige monteurs voelen aan de wrijvingsweerstand van hun nagels of vingertoppen ten opzichte van de ondergrond of de oppervlaktespanning akkoord is.
Oppervlakte-energie
Voor een optimale hechting is het belangrijk dat de ondergrond een hogere oppervlakte-energie (2-10 n/mm) heeft dan de folie die er op wordt aangebracht. Maar hoe controleer je dat? Hoe weet je of je op een geschikte ondergrond aan de slag gaat? Veel ervaren monteurs schatten de hechting ruwweg in door te testen met een stuk schilderstape. Andere monteurs voelen aan de wrijvingsweerstand van hun nagels/vingertoppen ten opzichte van de ondergrond of de oppervlaktespanning akkoord is. Daarnaast zijn er speciale stiften waarmee je de oppervlakte-energie (of -spanning) kunt waarnemen. En meten is weten. Bij de meeste folies moet de oppervlaktespanning minimaal 38 dyn zijn om voldoende hechting te kunnen opbouwen.
Optimale foliehechting kun je bereiken door:
- juiste foliekeuze t.o.v. de ondergrond
- solventen in vers geprinte folie voldoende laten uitdampen
- laminaat na droging inkt spanningsloos aanbrengen
- ondergrond grondig ontvetten
- ondergrond eventueel licht opruwen
- aanbrengtemperatuur conform verwerkingsvoorschriften
- lijm onder folieranden laten vloeien en aandrukken (verwarmen)
- folieranden narakelen
- folie zo min mogelijk vervormen/verstrekken
- toepassing pre-stretch en terugkrimptechnieken
- vervormde/verstrekte delen thermisch vormen
- toepassen primer en/of sealer
(Bij de foto) Reinigingstip: haal een rakel met dun en goed absorberend papier door smalle randen.
folietypen
Laat je goed voorlichten door de leverancier en zorg dat het folietype is afgestemd op de ondergrond. Natuurlijk pak je een carwrap niet aan met een gewalste monomeer en plak je geen dure carwrapfolie op een tijdelijk bordje. Maar naast deze inkoppertjes is het best interessant je weer eens te verdiepen in nieuwe folies en toepassingen. Zo zijn er speciale folies waarmee je zuigende muren en stoeptegels kunt beplakken. Er bestaan geurneutraliserende folies voor sanitair en er zijn speciale antifouling folies voor de onderkant van schepen.
lijmlaag
De folielaag is belangrijk, maar de lijmlaag is minstens zo belangrijk. Zo zorgen specifieke lijmsoorten ervoor dat folies hechten op apolaire ondergronden, dat folies opgebouwd uit meerdere lagen (dual of triple layers) na montage geen last krijgen van edge lifting (omhoog krullende folieranden) en dat folies langs randen van bumpers op hun plaats blijven zitten. En niet alleen direct na montage, maar ook als de lijm na verloop van tijd wat meer raakt uitgehard. “Dan gebruik je toch gewoon een enorm sterke lijm”, zou je denken. Ja en nee. Voor een foliefabrikant is het belangrijk een lijmsysteem te gebruiken dat aan de ene kant repositioneerbaar is tijdens de montage, daarna goed hecht en mettertijd verwijderbaar is. De uiteindelijke hechting tussen de folie en de toplaag van de ondergrond moet daarom lager zijn dan de hechting tussen de toplaag en de ondergrond zelf. Je wilt immers niet dat je de lak lostrekt bij het demonteren van de folie.
Ondergronden testen
Onder andere bij buildingwrap is het verstandig geschilderde, gespoten of gemoffelde ondergrondlagen vooraf te testen op geschiktheid voor foliemontage (en demontage).
- Maak een kruissnede.
- Plak speciale hechtingstape over de kruissnede.
- Trek de tape na 1 minuut onder een hoek van 90 graden los.
- Als er (bijna) geen ondergrond meekomt, is de ondergrond geschikt om te beplakken.
Bij de foto’s: Bij deze test met de dubbele kruissnede komt teveel ondergrond mee, dus ongeschikt voor foliemontage.
Primers
Wil je monteren op een slecht hechtende, zuigende of een door siliconen besmette ondergrond? Dan is het soms mogelijk een hechtprimer in te zetten. Raadpleeg altijd de folie- en primerleverancier om te beoordelen of de twee producten elkaar ondersteunen. Een onjuiste primerkeuze kan soms juist averechts werken, zodat de folie helemaal niet meer hecht. Realiseer je dat bij het aanbrengen van een primer de ondergrond zo’n sterke hechting aangaat met de folie, dat de folie later niet meer eenvoudig is te verwijderen. Stel je wilt folie aanbrengen op (sluit)rubbers of niet-gespoten kunststof bumpers of spiegels. Dan bestaat de mogelijkheid deze vooraf te voorzien van een (primer)folie.
Sealers
Vertrouw je de hechting van folie op de buitenste randen onvoldoende? Na het aanbrengen van de film kun je op de randen een sealer aanbrengen. Dit zorgt voor extra afsluiting en bescherming. Sealers zijn verkrijgbaar in de vorm van een pen of stift, als een lak (met een kwastje) of als afsluitende transparante tape.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Bij de foto: Een vliegtuig krijgt te maken met wind, kou en grote temperatuurverschillen. Als een vliegtuigstaart moet worden beplakt, wordt altijd de oppervlaktespanning van de ondergrond gemeten.
Temperatuur
Last but not at least: de ondergrond- en omgevingstemperatuur moeten hoog genoeg zijn om de lijm te kunnen laten vloeien in de poriën van de ondergrond. Als het te koud is, zal de lijm niet vloeien en dus slecht hechten. De meeste lijmlagen bereiken pas na 24 tot 48 uur de optimale hechting, afhankelijk van temperatuur en folietype. Voor gebouwen zijn er speciale folies ontwikkeld die bij een lage temperatuur kunnen worden aangebracht. Toch is ook bij buildingwrap warmte nodig voor het vloeien van de lijmlaag. En… helaas, een gebouw zet je niet even een nachtje binnen op kamertemperatuur. Kortom, nee, het is nog steeds niet mogelijk om elke ondergrond te beplakken. Maar met de juiste folies, kennis en technieken komen we een heel eind.
Meer te weten komen?
Meer weten over het voorkomen van folieonthechting? Tijdens de diverse trainingen komt dit onderwerp aan bod. Uiteraard zijn de tips en adviezen voor onthechting voorkomen bij interieurfolie anders dan bij een carwrap. Meer weten over deze trainingen? Klik op onderstaande Buttons!
Alle Appcademy artikelen in de vakbladen
Appcademy artikelen in de Sign+, schildersvak, etc.
Appcademy artikelen in de vakbladen – Barbara de Haan
Al sinds 2011 schrijf ik voor Appcademy artikelen voor diverse vakbladen. Vooral voor hét vakblad voor Sign bedrijven, Sign+ magazine, hebben we héél wat artikelen geschreven.
Brainstormen
En ik kan me herinneren hoe het soms piekeren en peinzen was welk onderwerp we nu weer moesten behandelen. Brainstormen, beeldmateriaal maken, schrijven, schrappen, schrijven…. De technische audit van Dennis er nog een keer over heen. En dan was er weer een onderwerp behandeld.
Heel veel dank aan Sign+
De planning van Sign+ Magazine was een goede ‘stok achter de deur’ om na te denken over een nieuw onderwerp. En zonder de professionele blik van Wouter Mooij waren de artikelen vast niet zo goed geworden. Dus dank Wouter en collega’s van Eisma Media en vooral Sign+!!!
Van carwrapping tot tips over makkelijker verkopen
De eerste artikelen gingen vooral over carwrapping. Achtergrond informatie, praktische tips, rakeltechniek, snijdtechniek, foliegeheugen, etcetera. En dan waren er de artikelen waar we onze praktijk tips deelden i.v.m. de sales, bedrijfsvoering, verkooptechniek, projectaanpak…
Interieurfolie en windowfilms
Met de jaren kregen we meer vaktrainingen in ons trainingen pakket zoals de trainingen voor facadefilm en beletteringstechnieken. En we gingen een samenwerking aan met vakidioten / trainers zoals Timo en Jouke op het gebied van interieurfolie, windowfilms en naadloos fotobehang. Beiden hebben ook talloze jaren kennis en praktijk ervaring op hun vakgebieden.
Heel veel know-how
Kortom, heel veel nieuwe know-how in huis, en dus iedere keer weer nieuwe inspiratie voor artikelen. En.. bijna nooit lukte het me om binnen de 700 woorden te blijven. Sorry Wouter 🙂 En dan werden de twee toch maar 3 of soms zelfs 4 pagina’s.
Van nieuw tot vintage
Sommige artikelen zijn inmiddels wat.. ‘vintage’. En vele andere zijn nog net zo informatief als 10 jaar geleden! Hoe dan ook leuk om te delen. Daarom hieronder een overzicht én een link naar de PDF’s van alle 38 artikelen die in de Sign+ magazine, Wrapit, Schildersvak en … zijn verschenen. Gesorteerd van nieuw naar oud. Veel scroll- en leesplezier!
Sign + magazine 8 – november 2020 – Appcademy artikel in de Wrapit bijlage – “Afwerktechnieken voor carwrap profs”.
korte inhoud artikel:
Een goede carwrap herken je aan de manier hoe de naden en hoekjes zijn afgewerkt. Idealiter ziet een carwrap er uit als spuitwerk. Wat je zeker niet wilt zien: lelijke plooitjes op de hoekjes van de moterkap. Loslatende randjes bij de buitenspiegels. Hoe bereik je dat resultaat?
Sign+ magazine 5 – juli 2020 – “Is je bedrijfsstrategie up-to-date”
korte inhoud artikel:
De corona pandemie heeft invloed op alle ondernemers. Juist nu is het belangrijk aandacht te geven aan je bedrijfsstrategie. Nu is het de tijd om je bedrijf (nog) sterker op de kaart te zetten. Hoewel dit artikel dus al een tijdje terug, in juni 2020 is geschreven; het gegeven om ‘je bedrijf extra sterk op de kaart te zetten’ blijft actueel.
Sign+ magazine 3 – april 2020 – “Wat is de beste carwrapfolie?”.
korte inhoud artikel:
Er zijn veel merken carwrapfolie op de markt. Hoe maak je de juiste keuze? Je kunt de keuze baseren op gewoonte, prijs, een mooie kleur in de kleurenwaaier, op advies van een collega of leverancier. Dit artikel geeft wat tips over carwrapfolies en hoe je een carwrapfolie kunt testen.
Sign+ Magazine 8 – december 2019 – Appcademy artikel in de wrapit bijlage – “Andere methodes om te carwrappen”
korte inhoud artikel:
Carwrapper is, in vergelijking met andere beroepen, een relatief nieuw vak. Toch is er sinds het wrappen van de eerste voeruigen wel het nodige gebeurd en veranderd. De fabricage van carwrapfolies heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt. De aanbrengtechnieken zijn, mede daardoor, veranderd. En er zijn slimme carwrappers die heel handige technieken hebben ontwikkeld.
Eisma’s Schildersblad – oktober 2019 – “Snelle metamorphose met naadloos behang”.
korte inhoud artikel:
Er zijn maar weinig producten die zo snel en zo’n indrukwekkende metamorfose tot stand kunnen brengen als geprint naadloos fotobehang zoals Airtex en Walltex, etcetera. Kortom, ook zeer interessant voor schildersbedrijven. Dit soort fotobehang kan worden geproduceerd tot 5 meter bij 110 meter, uit één stuk. Alleen… hoe pak je dit aan? Welke lijm gebruik je voor Airtex fotobehang? Hoe breng je het aan? In dit artikel wat meer informatie over deze interessante product range.
Sign+ magazine 6 – september 2019 – “Snelle metamorphose met naadloos behang”
korte inhoud artikel:
Steeds vaker krijgen signmakers de vraag om mee te denken over het restylen van het interieur van een winkel, restaurant of kantoor. De wens van bijna iedere klant is: ‘Verpletterend en groots. Maar wel voor zo weinig mogelijk geld’. Signbedrijven hebben natuurlijk heel wat oplossingen voor zo’n leuke opdracht. Er zijn echter maar weinig producten die zo snel en zo’n indrukwekkende metamorfose tot stand kunnen brengen als naadloos behang (zoals Airtex, Walltex, et cetera). Dit behang kan uit 1 stuk geproduceerd worden tot 5 bij 100 meter!
Sign+ Magazine 4 – juni 2019 – “Restylen met interieurfolie”.
korte inhoud artikel:
Keukenkastjes transformeren van saai wit naar glanzend koper of modieus zwart? Een gedateerde balie opfrissen met een stoere betonlook? Dit soort motieven, en nog veel meer, zijn verkrijgbaar bij interieurfolies zoals Bodaq, 3M Dinoc, LG et cetera. Goede kwaliteit interieurfolies zijn stevig en hebben vaak een krasbestendige toplaag met een structuur. Dit artikel bespreekt de eigenschappen en aanbrengtechnieken van interieurfolies.
Sign+ magazine 2 – maart 2019 – “Folie monteren met welke rakel?”
korte inhoud artikel:
Over verschillende types carwrap folies, de mooie kleurtjes en uiteenlopende eigenschappen raken foliefabrikanten en -applicateurs niet uitgepraat. Maar gek genoeg is er eigenlijk best weinig technische informatie te vinden over het gereedschap om dergelijke folies aan te brengen. Wanneer bij carwrapping gebruik je bijvoorbeeld welke rakel? In dit artikel vind je informatie over carwraprakels, viltstripjes en andere carwrap tools.
Sign+ Magazine 6 – september 2018 – “Glasfolie aanbrengen ook iets voor jouw bedrijf?”.
korte inhoud artikel:
Deze tropische zomer heeft het nut van isolerende beglazing weer eens aangetoond. Maar ook voor wat ouder glas zijn er kwalitatieve oplossingen mogelijk met behulp van folie. Het spectrum windowfilms is echter groter dan alleen warmtewerende glasfolies. Een interessante markt, ook voor signmakers, maar wel één die de nodige kennis en voorbereiding vergt.
Sign+ magazine 4 – juni 2018 – “Nieuwe foliemonteur snel op stoom krijgen”
korte inhoud artikel:
Vrijwel iedereen is op zoek naar goede vakkrachten. Maar de praktijk is weerbarstig. Als je nieuw personeel hebt gevonden, bijvoorbeeld aspirant-monteurs voor folie, hoe zorg je er dan voor dat hij of zij snel echt kan worden ingezet? Heel vaak zijn de (ervaren) collega’s zo druk met hun eigen werk dat er gewoon veel te weinig tijd is om de nieuwe mensen goed in te werken. In dit artikel bespreken we tips hoe nieuw foliemontage personeel snel en goed kan worden ingezet.
Sign+ Magazine 2 – maart 2018 – “Building business met Facadefilm”.
korte inhoud artikel:
Zelfklevende folie op een kozijn? Zo’n tien jaar geleden werd je nog argwanend aangekeken bij het idee. Maar inmiddels is het tij gekeerd. De vastgoedmarkt begint de voordelen van het gebruik van folie in de bouw te ontdekken. Met facadefilm restyle je een smoezelig vergeeld kunststof kozijn tot een strak modern zwart kozijn. Voordeel: geen droogtijd, goede garantie en last but not least, een glanzend strak en streeploos resultaat. Meer weten over deze interessante groeiende business?
Sign+ magazine 4 – december 2017 – Wrapit bijlage – “Verwarmen carwrapfolie is precisiewerk “
korte inhoud artikel:
Carwrapping zonder warmte is (nog) niet mogelijk. Daarom zit in de gereedschapskist van iedere carwrapper een heatgun of föhn. En sommigen carwrappers gebruiken infrarood heaters, een gasbranders, etc. Wanneer is het handig je heatgun te gebruiken? Hoe heet moet je je heatgun zetten? En welke gevaren heeft het als je je heatgun te snel inzet? Daar gaat dit artikel over.
Sign+ Magazine 6 – september 2017 – “Waarom laat die folie los?”.
korte inhoud artikel:
Folie onthechting is de nachtmerrie van iedere signmaker en carwrapper. Maar wat is nu de oorzaak van folie loslaatklachten? In veel bedrijven wordt met het vingertje gewezen. De verkoop zal waarschijnlijk zeggen dat het aan de montageafdeling ligt. De foliemonteurs wijzen naar de afdeling inkoop en verkoop: “Verkeerde (goedkope) folie, te veel tijdsdruk.” Wie heeft er nu gelijk? Dit artikel beschrijft de meest voorkomende oorzaken van folie onthechting.
Sign+ magazine 4 – juni 2017 – “Wanneer is schoon schoon genoeg “
korte inhoud artikel:
Er zal geen carwrapper zijn die niet eerst gaat schoonmaken en ontvetten voor hij/zij begint met folie aanbrengen. Toch is dit het gedeelte van een carwrapklus waar wel eens te gemakkelijk over wordt gedacht. Wanneer is schoon schoon genoeg? Een ondergrond kan er brandschoon uitzien, dit betekent echter niet dat ‘even een lap ontvetter er over heen halen’ voldoende is. Als folie loslaat na een carwrap is vaak de oorzaak: onjuist of onvoldoende ontvet. Hoe maak je een ondergrond geschikt voor een carwrap?
Eisma’s schildersblad 2 – februari 2017 – “Zelfklevende verf in de vastgoedmarkt”.
korte inhoud artikel:
Steeds meer kunststof of aluminium raamkozijnen en panelen worden ‘gewrapt’ met zelfklevende folie. Niet nieuw, maar de vastgoedmarkt lijkt er wel steeds meer voor open te staan. Een grote en lucratieve markt, want heel wat kantoorpanden met kunststof of aluminium kozijnen en panelen staan er wat verkleurd, verkrijt en verkalkt bij. Een ‘zelfklevende verflaag’ blijkt een mooie, snelle en kwalitatieve oplossing.
Sign+ magazine 2 – februari 2017 – “Natte versus droge applicatie”
korte inhoud artikel:
Zo’n 30 à 40 jaar geleden, toen de eerste beletteraars hun bedrijven begonnen, werd folie meestal nat gemonteerd. Zowel polyester als pvc folies. tegenwoordig is droge montage veelal de standaard. maar onder sommige omstandigheden biedt nat plakken nog steeds voordelen. Zeker als je werkt met (grote delen) dunne, snelhechtende folie is de waterspuit een goede oplossing. In dit artikel worden de voor- en nadelen besproken van diverse methodes.
Sign+ magazine 2 – december 2016 – “Boetseren met carwrapfolie”.
korte inhoud artikel:
Als je folie niet zou kunnen opspannen en uitrekken, konden er weinig carwraps worden uitgevoerd. De paradox is dat je hiermee ook spanning in de folie brengt, die je juist moet zien te vermijden. Door te ‘boetseren’ met de folie kun je toch nagenoeg spanningsloos een auto wrappen.
Sign+ magazine 10 – oktober 2016 – “Help! de folie laat los”
korte inhoud artikel:
Het wrappen van een voertuig is één ding, zorgen dat de folie ook na enige tijd nog zit als een huis, een ander. loslaatklachten kunnen meerdere oorzaken hebben. Vaak is het een combinatie van factoren. in dit artikel worden de belangrijkste oorzaken beknopt besproken. en nog belangrijker, hoe je ze kunt voorkomen.
Sign+ magazine 7 – juli 2016 – “Vloeiend snijden – snijdtechniek”.
korte inhoud artikel:
De komst van Knifeless tape en dergelijke lijkt voor sommige wrappers het ‘probleem’ van snijden van folie op de laklaag te hebben opgelost. Maar niet in alle situaties is vooraf te bepalen waar je gaat snijden. Het blijft daarom noodzakelijk goede snijtechnieken te beheersen. In dit artikel wordt diep in gegaan op snij technieken bij het carwrappen.
Sign+ magazine 6 – juni 2016 – “Verkoopgesprek, leuk of lastig?”
korte inhoud artikel:
Hoe zorg je dat de klant bij jou koopt? Hoe benader je nieuwe klanten? Hoe voer je een succesvol verkoopgesprek? Over verkooptechniek zijn boeken vol geschreven. En veel ondernemers vinden dit best een lastig onderdeel van hun business. In dit artikel enkele tips om verkoopgesprekken leuker en succesvoller te maken.
Sign+ magazine 3 – maart 2016 – “Kaarsrecht – stroken strak en recht monteren”.
korte inhoud artikel:
Stroken en en banen strak over een zijkant van een voertuig aanbrengen is nog niet zo simpel. Hoe dunner de folie en hoe smaller de strook, hoe meer techniek er aan te pas komt. In dit artikel wordt besproken hoe je “golvende” lijnen voorkomt en een baan strak monteert. Ook handig voor het monteren van stroken op kozijnen, ramen en borden!
Sign+ magazine 7 – oktober 2014 – “Renoveren met folie”
korte inhoud artikel:
Misschien is het jullie ook opgevallen? Ook in de bouwsector wordt langzaam maar zeker de overstap gemaakt naar folietoepassingen. En terecht, want folie heeft zich – naast traditioneel schilderwerk – inmiddels bewezen als een interessante én lucratieve nichemarkt. Zeker als het om renoveren gaat. In dit artikel informatie over Avery Dennison Facadefilm en Sikkens Dry-film MP wat wordt toegepast op kunststof en aluminium kozijnen.
Sign+ magazine – WRAPIT – december 2015 – “Foliehechting mede afhankelijk van de ondergrond”.
korte inhoud artikel:
Is elk oppervlak te beplakken? Op deze vraag weet vrijwel iedere signmaker direct het antwoord: Nee, niet elke ondergrond is geschikt voor bestickering. Althans, niet als je zeker wilt zijn van een kwalitatief eindresultaat. Een glad en vetvrij oppervlak is geen garantie voor hechting. Verschillen in oppervlakte energie en de soort lijmlaag zijn onder andere bepalende factoren. Hier is uiteraard nog veel meer over te vertellen.
Sign+ magazine – WRAPIT – december 2015 – “Nieuwe uitstraling hoofdkantoor Vitens”
korte inhoud artikel:
Na een grondige renovatie van het bestaande pand, opende waterbedrijf Vitens begin 2015 haar nieuwe hoofdkantoor in Zwolle. Het restylen van de buitenschil, waaronder veel aluminium delen, gebeurde dit najaar. De aannemer wees op de mogelijkheden van zelfklevende folie. In dit geval Sikkens Dryfilm MP. In totaal is meer dan 3.000 vierkante meter folie verwerkt. Een interessant artikel over een groot Facadefilm project.
Sign+ magazine 6 – september 2015 – “Old School carwrap”.
korte inhoud artikel:
Wie gewend is aan de moderne ‘vergevingsgezinde’ carwrapfolies, denkt waarschijnlijk niet meer aan de antieke folies van weleer. Toch is het nuttig kennis te nemen van beproefde methodes en uitontwikkelde montagetechnieken uit het ‘verleden’. Want wie van alle technieken op de hoogte is, kan tijd besparen en altijd de gewenste kwaliteit leveren.
Sign+ magazine 5 – juni 2015 – “Demontage is óók een vak”
korte inhoud artikel:
Leasemaatschappijen en wagenparkbeheerders zijn blij met het bestaan van (wrap)folies, omdat de restwaarde van een auto in een courante kleur hoger is en de autolak tevens extra wordt beschermd. Maar die folie moet er ook weer een keer af. En dan blijkt dat demonteren van folie tevens een vak is. In dit artikel tips over het demonteren van folie.
Sign+ magazine 2 – maart 2015 – “Internet maakt de sign wereld transparanter”.
korte inhoud artikel:
Ok, dit is een artikel uit 2015. Ofwel, hoe hard gaat de digitale ontwikkeling! Wat in 2015 nieuws was is nu dagelijkse praktijk. Benieuwd hoe de sign wereld er uitzag in 2015? Lees dan dit artikel 🙂
Eisma’s Schilderblad – januari 2015 – “Renoveren met folie”
korte inhoud artikel:
Ook de bouwsector maakt de overstap naar zelfklevende folie. In dit artikel wordt besproken wat de mogelijkheden zijn bij het toepassen van Sikkens Dry-film en Avery Dennison facadefilm op kunststof en aluminium.
Sign+ – WRAPIT – december 2014 – “Succesvol wrappen vraagt om een systeem”.
korte inhoud artikel:
Een echte carwrap-professional herken je direct. Met schijnbaar gemak en vloeiende bewegingen rakelt hij in één keer de folie aan, maar achter deze nonchalante façade gaat een georganiseerd systeem schuil. Elke handeling is doelgericht en functioneel; efficiency en het leveren van kwaliteitswerk gaan hier hand in hand. In dit artikel worden tips gegeven hoe efficiënter te carwrappen.
Sign+ Magazine 5 – mei 2014 – “Help een groot project!”
korte inhoud artikel:
De meeste eigenaren van volwassen signondernemingen zijn ooit kleinschalig begonnen. Misschien als zzp’er op een zolderkamer of als collega’s in een compagnonschap. Wellicht geldt dit ook voor jou. Je voelde je in eerste instantie verantwoordelijk voor vrijwel alles. Voor het binnenhalen van werk, het calculeren, de planning en de kwaliteit. Maar hoe organiseer je die dingen als de zaak groter wordt?
Sign+ 2 – maart 2014 – “Foliegeheugen in de onzichtbare hoofdrol”.
korte inhoud artikel:
Als je folie niet zou kunnen uitrekken, konden er weinig carwraps worden uitgevoerd. Juist vanwege deze eigenschap kun je de folie als een tweede huid over de ondergrond leggen. Een carwrap wordt niet voor niks ook wel ‘paint replacement’ genoemd. Echter, al dat oprekken is niet zonder consequenties. De onzichtbare hoofdrol van het ‘foliegeheugen’. In dit artikel informatie over de eigenschappen van hetvormgeheugen van pvc-folie.
Sign+ WRAPIT special – december 2013 – “Yacht-wrapping, een interessante niche markt”
korte inhoud artikel:
De toepassingen voor het wrappen met zelfklevende folie zijn tegenwoordig grenzeloos. Carwraps zijn inmiddels al behoorlijk ingeburgerd en niemand kijkt meer verbaasd op van een gewrapte trein of een bestickerd vliegtuig. Een interessant marktterrein wat nog niet zo veel bekendheid geniet, is yachtwrapping; schepen waarvan de romp niet wordt geschilderd, maar beplakt met folie. Ook de interieurs van schepen kunnen gerapt worden met interieurfolie. Een nichemarkt met mogelijkheden!
Sign+ 3 – april 2013 – “Hé, snij je niet in de lak?”.
korte inhoud artikel:
Wellicht is het laatste dat je aan een leerling-foliemonteur overhandigt het mes. Zéker als er rechtstreeks op een kwetsbare ondergrond moet worden gesneden. Hoe voorkom je kostbare beschadigingen aan de ondergrond? Een nachtmerrie, waar niemand op zit te wachten. Zelfs geroutineerde foliemonteurs horen regelmatig de bezorgde vraag: “Hé snij je niet in de lak?” In dit artikel tips voor carwrappers hoe veilig te snijden en lakschade te voorkomen.
Sign+ 1 – januari 2013 – “Vergroot je kansen in 2013”
korte inhoud artikel:
Beetje te laat dit artikel. Kansen creëren in 2013 hebben we nu niet zoveel meer aan 🙂 Maar inmiddels wellicht toch ook weer interessant. Want in 2013 kropen we net uit de vorige crisis. En van het verleden kunnen we leren!
Sign+ 7 – oktober 2012 – “Rakeltechniek”.
korte inhoud artikel:
Iedereen die voor de eerste keer een stuk folie probeert te plakken, komt er achter dat daar toch wel wat vaardigheid voor nodig is. Montage op een plat vlak is vrij snel aan te leren, maar zodra je over glooiingen en welvingen gaat monteren, zul je jezelf toch echt wat ingewikkelde montagetechnieken moeten aanleren.
10 jaar oud bijna dit artikel, en nog steeds “goud’!
Sign+ 5 – juli 2012 – “Appcademy werkt merkonafhankelijk”
korte inhoud artikel:
Dit is voor ons een beetje nostalgie. In 2011 zijn we ons bedrijf Appcademy gestart. In het begin gaven we hoofdzakelijk incompany trainingen in de vakgebieden carwrapping, marketing, verkoop en projectaanpak. Niet veel later benaderde Wouter Mooij ons voor dit interview. En zo begon onze jarenlange samenwerking!
Wat is de beste carwrapfolie?
Wat is de beste carwrapfolie?
Wat is de beste carwrapfolie? Welke folie wrapt het fijnst? Welke wrapfolie adviseren jullie? Deze vragen krijgt we bij Appcademy geregeld tijdens een carwraptraining. In ons artikel in de SIGN+ nummer 3 -2020 een aantal tips.
(tekst gaat verder onder de foto van het artikel)
Bij de foto: Dit artikel van Appcademy verscheen in Sign+ Magazine 3 – 2020 – Lees het volledige PDF hier.
Er zijn heel wat merken carwrapfolie op de markt. Het kan dus best een uitdaging zijn om je keuze te bepalen. Je kunt de keuze baseren op prijs, op een mooie kleurenwaaier, op advies van je leverancier of bij ervaren collega’s.
Onwennig
Advies vragen is natuurlijk altijd verstandig. Maar hoe gekleurd is het advies dat je krijgt? Veel carwrappers zijn ‘opgegroeid’ met een bepaald foliemerk, of misschien twee merken, waar ze hun hele leven trouw aan blijven. Hun handen zijn als het ware helemaal naar die folie gaan staan. Als een ervaren carwrapper dan een andere folie in handen krijgt, voelt die folie raar en onwennig aan. Je bent als wrapper het gevoel van volledige controle en zekerheid even kwijt. De eerste reactie is dan misschien: ‘wat een rotzooi.’
Best logisch om uit gewoonte liever voor je vertrouwde carwrapfolie te kiezen. Want ‘never change a winning team’. En als je tevreden bent, prima, houden zo.
Niet slechter, wel anders
Toch kan het best interessant zijn eens rond te kijken. Misschien is dat andere foliemerk niet slechter, maar anders. Misschien moet je er alleen even aan wennen. Als je als ervaren wrapper voor het eerst een folie met ‘Flight Technology’ in handen krijgt, haal je misschien je schouders op en vind je het maar raar en onhandig. Pas als je weet hoe je montagetechnieken hier het beste op aanpast, zie je wellicht de voordelen.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Bij de foto: Bij het verwarmen en inföhnen bij profielen kun je onder meer letten op de volgende eigenschappen: Stroopt de folie op? Duw je luchtbellen gemakkelijk weg? Kun je kreukels in de folie onzichtbaar herstellen?
Om echt een objectief en gedegen antwoord te krijgen op de vraag welke carwrapfolie het fijnst is, moet je er wat tijd in stoppen en zelf gaan testen. Hoe houdt de folie zich onder diverse omstandigheden? En – niet onbelangrijk – welke folie verwerkt fijn met jouw handen? Een folie kun je onder meer testen op de volgende eigenschappen:
- Slidability (ofwel verschuifbaarheid)
- Herpositioneerbaarheid vóór en na het aanrakelen
- Glans- en kleurbehoud bij 3D-vervorming
- Visuele kwetsbaarheid bij correctie
- Wrijvingsweerstand bij aanrakelen
- Krasgevoeligheid bij aanrakelen
- Eigenschappen na verwarmen (uitrekken, opstropen)
- Mogelijkheid tot herstellen van kreukels
- Soepelheid
- Aanvangshechting lijmlaag
- Hechting lijmlaag na 10 minuten
TIPS BIJ HET TESTEN VAN FOLIE
- Het eerlijkst is natuurlijk folietests ‘blind’ uit te voeren. Verwijder bijvoorbeeld de backing zodat je niet meteen het merk ziet. Een ervaren monteur zal hoe dan ook al snel herkennen welke folie hij in handen heeft. Probeer daar niet aan te denken en voer de tests zo objectief mogelijk uit.
- De omgevingstemperatuur is van grote invloed op tests. Uiteraard is bij elk foliemerk de folie stugger bij een lage temperatuur. Bij het ene foliemerk is het verschil in soepelheid/stugheid bij warmte en koude veel extremer dan bij het andere.
- Test met rakels en sleeves van diverse leveranciers. Je zult merken dat bepaalde combinaties onverwacht Als je een objectief en gedegen antwoord wilt op de vraag ‘welke carwrapfolie is het goed werken.
Bij de foto: Als je een objectief en gedegen antwoord wilt op de vraag ‘welke carwrapfolie is het fijnst’, moet je er wat tijd in stoppen en zelf gaan testen.
Langere tijd
Na het ‘blind’ testen, ontstaat mogelijk al een wat objectiever favorietenlijstje. Sommige eigenschappen worden echter pas duidelijk na enkele weken of maanden en zijn wel van belang voor je foliekeuze.
Denk dan aan bijvoorbeeld:
- Hoe is de glans- en kleurechtheid na een aantal maanden (op bijvoorbeeld horizontale delen in de zon)?
- In welke mate blijkt de hechting van de folie bestand tegen grote temperatuurverschillen?
- Hoeveel tolerantie heeft de folie bij diverse inföhnmethodes (bijvoorbeeld bij diepe profielen)?
- Bij welke inföhn-montagetechniek blijft de folie het beste zitten?
- In welke mate krijgt de (ingeföhnde) folie last van onthechting op de lange duur? Ook bij een naverhitting van 90 graden Celsius, 100 graden of misschien nog hoger. (In de wandelgangen ook wel genoemd: flamberen, thermisch vormen, heetstoken, geheugen wissen).
- Hoe is de verwijderbaarheid van de folie en lijmlaag na de gegarandeerde levensduur?
Subjectief
Toch, ook na dit soort testen zullen we bij Appcademy niet zeggen: “Gebruik alleen nog maar carwrapfolie A, want dat is de beste.” Een advies uitbrengen is en blijft lastig. Het blijkt subjectief.
Hier een paar redenen:
- Sommige wrappers vinden een bepaald merk folie gewoon prettig werken. Hun handen staan ernaar. Misschien vind je de slidability van merk C fijner werken. Of je werkt liever met de wat soepele folie van merk D. Je voorkeur kan ook uitgaan naar merk A, omdat je gewoon geen zin hebt na de carwrap de folie langs de randen extra lang en extra heet na te verwarmen, zoals bij merk E nodig is. Overigens, zelfs in dezelfde merklijn folie kunnen behoorlijke verschillen in eigenschappen zijn. Bij een andere kleur blijkt ‘dezelfde’ folie ineens gevoeliger voor bijvoorbeeld verstrekken, rakelkrassen, glansplekken en/of vingerafdrukken.
- Sommige folies verkleuren sneller ten opzichte van andere folies, zeker als ze flink worden opgerekt. Dat kan je natuurlijk niet hebben bij een carwrap. Maar als je, door goede montagetechnieken toe te passen, de folie niet te veel verstrekt, is dit ogenschijnlijk grote nadeel ineens niet meer zo belangrijk.
- Folie F monteer je probleemloos over bijvoorbeeld een buitenspiegel en folie B zal bij dezelfde spiegel (en dezelfde montagemethode) loslaten langs de randjes. Maar als je nou eens een andere montagetechniek toepast met folie B? Of je verhit heter na? Dan blijkt folie B ineens wel prima te voldoen.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Bij de foto: Het is interessant de folies in meerdere opzichten te vergelijken.
Kortom, een eenvoudig antwoord zal je hier niet krijgen, maar wel wat ‘food for thought’. Appcademy traint altijd met meerdere foliemerken. Je krijgt geen ‘fabriekspraatjes’ voorgeschoteld. Wel leer je hier de handigste montagemethodes. Aan heel veel merken kun je even ‘voelen’. En dan kun je zelf kiezen welke folie jij het prettigst vindt werken.
Folieproeverij
Op aanvraag organiseert Appcademy een ‘folieproeverij’. Iedereen kent wel het principe van een wijnproeverij. Je herkent pas goed de verschillen als je meerdere wijnen naast elkaar proeft. Wat je uiteindelijk het lekkerst vindt, is heel persoonlijk. Bij een folieproeverij gebeurt hetzelfde. Je test meerdere foliemerken en types naast elkaar, vult testformulieren in en praat hierover na. Elke keer zijn de resultaten verrassend en leerzaam.
Wat is de fijnste rakel (of squeeguee of aanbrengspatel)?
Wat is de fijnste rakel (of squeeguee of aanbrengspatel)?
Zoals een timmerman niet zonder zijn hamer kan, kan een foliemonteur zonder rakel weinig beginnen. Natuurlijk kun je met elke hamer een klap geven. Sterker nog, ook met de onderkant van je schoen kun je een spijker vastslaan. Maar een professionele timmerman pakt toch liever zijn (bijvoorbeeld) Stanley hamer. Waarom? Hij weet dat je veel fijner werkt met een uitgebalanceerde hamer, een hamer die precies doet wat de timmerman wil.
Zo kan een ervaren foliemonteur met elk type rakel heus wel een sticker monteren. En als het moet met zijn mouw. Maar voor een uitdagende montageklus zorgt hij echt wel dat hij de juiste tools bij zich heeft.
(tekst gaat verder onder de foto)
Wat is een rakel?
Kort gezegd: Met een rakel breng je zelfklevende folie aan op de ondergrond. Een rakel wordt ook wel squeegee, aanbrengspatel of aanwrijfspatel genoemd, maar de meest ingeburgerde naam in Nederland is ‘rakel’. Er wordt zeker al een jaar of veertig gebruikgemaakt van rakels voor foliemontage. Maar als je in het woordenboek ‘rakel’ opzoekt, vind je gek genoeg alleen een omschrijving van een gereedschap dat in de zeefdruk wordt gebruikt. Misschien is dat woord wel de oorsprong van onze vertrouwde rakel? Eén ding is zeker, er worden tegenwoordig wereldwijd heel wat foliemontage-rakels verkocht.
"Standaard" rakel
Als je zelfklevende folie gaat aanbrengen, is het de bedoeling dat die strak en glad op de ondergrond terechtkomt. Zonder luchtbellen en kreuken. En met voldoende druk zodat de lijmlaag goed wordt aangedrukt. Er zijn enorm veel soorten foliemontage-rakels, in dit artikel concentreren we ons op de ‘standaard’ rakel die veel wordt gebruikt bij het aanbrengen van pvc folie.
De ‘standaard’ rakel ziet er vrijwel altijd hetzelfde uit:
- Het formaat is vaak zo’n 10x7 cm. Hierdoor kan de gemiddelde foliemonteur met de hand voldoende (plusminus 3 tot 4 kg) druk geven op de rakelrand (zie kader ‘Rakeldruk en lijmlagen’).
- Rakels bevatten meestal nylon, ze zijn licht, stevig, glad en min of meer flexibel. De ene rakel is zachter of soepeler dan de andere. Je kunt je voorstellen dat je bij extreem ronde ondergrondvormen fijner werkt met een heel soepele rakel, die meebuigt over de rondingen. Teflon rakels zijn wat stijver; teflon glijdt heel makkelijk over de ondergrond en spanningsplooien kunnen eenvoudig worden weggerakeld.
De twee ‘ribben’ zorgen ervoor dat de rakel stevig aanvoelt. Tussen deze twee ribben plaats je aande ene kant je duim, en aan de andere kant je andere vingers zodat je stevig druk kunt geven.- De rand waarmee je de folie aandrukt, is dun zodat je goed druk kunt geven. Maar niet té dun (scherp), anders zou je de folie beschadigen.
- Vaak heeft één zijde een viltje. Dit verlaagt de wrijvingsweerstand tussen de rakel en de folie, zodat de folie minder wordt opgeduwd of opgerekt. Het voorkomt krassen en rakelen gaat met minder inspanning.
Juiste rakel
Maar dan nog, er zijn tientallen rakels in de handel die er uitzien als bovenstaande omschrijving. Zelfs als je je enkel focust op rakels voor carwrappen. Waarom rakelt de ene foliemonteur met een kale teflon rakel en de ander met een nylon rakel voorzien van viltje? Waarom zweert de ene wrapper bij dé gouden rakel en de ander bij dé blauwe rakel? Wat zijn nu eigenlijk de overwegingen bij het kiezen van een rakel?
Veel foliemonteurs zijn gewoon gewend aan, min of meer vergroeid met, hun vertrouwde rakel. Of verknocht aan een bepaald merk. Of houden enorm van een bepaalde kleur. Er zijn ook wrappers die het handig vinden meerdere soorten en merken bij zich te hebben. Bijvoorbeeld een rakel met een viltje voor de grote vlakken, voor de plooitjes aan de randen (motorkap/buitenspiegel) een teflon rakel en voor een diepe ronding in de ondergrond een afgeronde rakel.
Wrijvingsweerstand
Er is eigenlijk best weinig technische informatie te vinden over het gereedschap om folies aan te brengen. Wanneer gebruik je welke rakel? En maakt het eigenlijk uit welke rakel je gebruikt? Absoluut, en dat heeft onder andere te maken met het fenomeen ‘wrijvingsweerstand’. Een van de basisprincipes van het rakelen, is dat je speelt met de wrijvingsweerstand van de rakel ten opzichte van de folie. De ene carwrapfolie of laminaatsoort is gladder dan de andere. Bij een spekgladde folie moet je goed in de gaten houden dat de lijmlaag wel voldoende wordt aangeduwd. Is de folie wat stroef? Dan wil je de wrijvingsweerstand juist verlagen. Doe je dat niet, dan zal je tijdens het rakelen de folie ‘opduwen’ en ontstaat er ‘spanning’ in de folie. Die ‘spanning’ uit zich in plooien.
Hoe verlaag je de wrijvingsweerstand? Vijf tips:
- Gebruik een rakel met viltje of hoesje.
- Om de wrijvingsweerstand nog meer te verlagen, kun je op de buitenkant van de folie een waasje water vernevelen. Spuit ook je rakel (en viltstripje) goed nat.
- Of gebruik een rakel die is ontwikkeld voor nat plakken. Dat zijn meestal teflon rakels met een (zeemleer) stripje.
- Gebruik de gladde kant van een teflon rakel. Deze rakel werkt goed bij droog plakken. Maar nat (nevelwaasje over buitenkant folie) kan ook, dit verlaagt de kans op krasjes in de folie. Let hoe dan ook goed op dat de rakelrand glad en onbeschadigd is, anders kun je de folie beschadigen.
- Gebruik, met welke rakel je ook werkt, de juiste rakeltechniek.
Rakeldruk en lijmlagen
Het basisvereiste van rakelen van folie is dat de lijmlaag in de poriën van de ondergrond wordt geduwd. En hoewel een laklaag van een auto er heel glad uitziet, als je de microscoop erop zet, blijkt dat toch niet zo te zijn. De exacte druk die je moet geven, is afhankelijk van de drukgevoeligheid van de lijmlaag. Fabrikanten zijn altijd op zoek naar slimme technieken zodat het gemakkelijker wordt om folies te monteren.
Een fijne feature: eenvoudig te herpositioneren lijmlagen. Zo kom je benamingen tegen als: Comply (3M), Easy Apply (Avery Dennison), Easy Dot (Neschen) et cetera.
Er zijn ook folies waarbij de backing een structuur in de lijmlaag drukt. Het principe van al deze technieken is dat de lijmlaag bij het aanleggen niet meteen volledig contact maakt met de ondergrond.
(tekst gaat door onder de foto)
Bij de foto: Macro-opnames van ‘air release technieken’ in lijmlagen van diverse foliemerken. De structuren in deze lijmlagen zorgen ervoor dat je de folie eenvoudig kan herpositioneren.
Hoe hard moet je op de rakel drukken?
- Zorg dat je altijd met voldoende druk rakelt zodat niet alleen de structuur, maar de volledige lijmlaag goed in de poriën van de ondergrond wordt geduwd. Bij onvoldoende druk loop je kans op folie onthechtingsklachten. Meestal is ongeveer 3 kilogram druk voldoende.
- Je zal niet snel té hard drukken, maar soms gaat het wel eens mis. Bijvoorbeeld bij de hoekjes op de motorkap. Met je (gehandschoende) duim kan je zo hard drukken dat de structuur van de lijmlaag door de folie heen is te zien.
Rakelstand
In welke stand houd je je rakel? Dat is afhankelijk van de foliedikte en de ondergrond. Bij een stevige folie, die moet worden aangebracht op een vlakke wand, kun je de rakel verticaal (90 graden) houden. Dit soort folie kun je met ‘grote’ slagen aanbrengen. Bij een dunne folie, en zeker als je gaat monteren over gevormde ondergronden, ontstaan sneller spanningsplooien. Daarom houd je je rakel veel horizontaler, onder een hoek van circa 20 graden. Je rakelt de spanningsplooien in kleine stappen naar de buitenkant.
(tekst gaat door onder de foto)
Bij de foto: Verschillende rakelstanden ten op zichte van de ondergrond.
Rakeltechniek
Je kunt nog zo’n mooie Stanley hamer vasthouden, als je niet weet hoe je hem moet hanteren voor de optimale tik, heb je er niet veel aan. Een beginneling gebruikt misschien zijn kracht verkeerd, houdt de hamer niet goed vast, en moet leren welke beweging het meeste effect heeft. Zo is het ook met rakelen. Het is enorm belangrijk dat je de rakel goed vasthoudt, dat je de rakel onder de goede hoek op de folie zet, dat je je kracht optimaal gebruikt en weet welke rakelslagen het meeste effect hebben. Met een goede techniek zal het rakelen je veel gemakkelijker afgaan en word je, zonder meer inspanning te hoeven leveren, echt sneller. Tijdens de Appcademy trainingen ‘Carwrap’ en ‘Applicatie en beletteringstechnieken’ oefenen we dit soort rakeltechnieken en nog veel meer.
P.s. Wil je echt alles weten over rakeltechniek en allerlei soorten rakels naast elkaar uitproberen dan nodigen we je uit voor 1 van onze trainingen. Tijdens de training “beletteringstechniek” en “carwraptechniek” komen dit soort onderwerpen aan bod.
Dit artikel “Folie monteren met de juiste rakel” verscheen in Sign+ magazine nr. 2 -2019. Het PDF kun je hier lezen!
Folie onthechting voorkomen? 10 tips!
folie onthechting voorkomen? 10 tips!
Folie netjes monteren is één ding, zorgen dat de belettering er na een paar maanden nog steeds mooi op zit is soms helaas een ander verhaal. Wie heeft ze nog nooit zien rondrijden, bestickerde bedrijfswagens waar de folie los komt uit de profielen en/of langs de randjes. Wat voor visitekaartje geeft zo’n bedrijfswagen af met dit soort folie-onthechtingsklachten? Dat is toch alleen maar anti-reclame?
(tekst gaat verder onder de foto)
Het is dan ook (terecht) de nachtmerrie van ieder signbedrijf om een klant aan de telefoon te krijgen die klaagt over folie-onthechtingsklachten. Sterker, ieder signbedrijf en wrapper doet álles om loslaatklachten te voorkomen. Maar waar gaat het nu meestal mis? Is het de monteur? Is het de folie? Het loslaten van folie kan meerdere oorzaken hebben en vaak is het een combinatie van factoren. We zetten de belangrijkste oorzaken op een rij.
1. Verkeerde foliekeuze
Folie en folie is echt twee. (Of drie, of …). Een inkoppertje waarschijnlijk, maar zorg dat je de juiste folie voor de toepassing kiest. Hoe meer er van de toepassing gevraagd wordt (bijvoorbeeld; diepe profielen, carwrap, blootstelling aan extreme omstandigheden, etcetera), hoe belangrijker het is de juiste kwaliteit te kiezen.
2. Folie te veel uitgerekt
Hoe ver een folie kan worden opgerekt, verschilt per folietype. Sommige folies kun je ogenschijnlijk enorm oprekken zonder kleur of glansverschil. Het ziet er dan tijdens de montage prima uit, maar mettertijd zal te sterk opgerekte folie gaan terugkrimpen en loslaten. Zelfs als de folie goed is naverwarmd. Maar ook aan de hoogst kwalitatieve carwrapfolie zit een grens hoever je hem kan oprekken.
(tekst gaat verder onder de foto)
Bij de foto: Het is belangrijk de juiste carwrap technieken toe te passen bij het wrappen van buitenspiegels. Bijvoorbeeld de ‘pre-stretch’ techniek, de ‘wiebel’ techniek en de ‘terugkrimp’ techniek. Met een verkeerde techniek wordt de folie te veel uitgerekt zodat er bij de randen lelijke plooitjes ontstaan.
Tijdens de training ‘Carwraptechniek’ ontvang je veel tips hoe je folie wel ‘veilig’ oprekt, en wat ‘kan’ en wat ‘niet kan’ per foliemerk/type en per ondergrond..
(tekst gaat verder onder de foto)
Bij de illustratie: Eén van de basisprincipes bij het uitrekken van folie: Haal de rek uit een zo’n groot mogelijk stuk folie, zo voorkom je dat de folie te extreem wordt uitgerekt.
3. Vorm van de ondergrond
Waar uitgerekte folie op een licht gebogen ondergrond nog blijft zitten, kan deze in een hoekig profiel wél loslaten. Ook kleine randjes folie ‘omvouwen’ bij bijvoorbeeld een portier of motorkap, is een risico. Dat omgeplakte randje van een paar milimeter ziet er tijdens de montage meestal nog prima uit maar kan met verloop van tijd loslaten en ‘recht’ gaan staan. Ook bij het monteren van over diepe profielen gaat het soms mis. Vaak is hier de oorzaak dat de verkeerde infohn technieken zijn toegepast. Tijdens de training ‘Carwraptechniek’ leer je de in projecten uitontwikkelde applicatie technieken. Je kunt je voorstellen dat na projecten waar je honderden keren door de profielen van o.a. MB Sprinters heen hebt gewrapt de mooiste, snelste en veiligste infohn-technieken wel naar boven zijn gekomen.
Bij de foto: Bij het omplakken van kleine randjes loop je meer risico op loslaatklachten.
4. Laksysteem / oppervlaktespanning
In sommige laksystemen, zoals watergedragen lakken of poedercoatings, zitten in meer of mindere mate siliconen verwerkt. Hierop hecht de lijmlaag minder goed. Hoe hoger de oppervlaktespanning, hoe lager de hechting. Bij twijfel kun je een test doen om de oppervlaktespanning te meten.
5. Onvoldoende ontvet
Een niet goed ontvette ondergrond is de oorzaak van veel loslaatklachten. Een ondergrond grondig ontvetten, blijkt toch ook een vak. Sterker, je kunt met je ‘schone’ doek een restje aanwezige paraffine keurig over de hele auto uitsmeren. Dan is het middel erger dan de kwaal. Leer de juiste schoonmaaktechnieken en gebruik geschikte ontvettingsmiddelen om folie-onthechtingsklachten te voorkomen. Ontvetten is extra belangrijk langs randen, bij overlappen en op delen waar de folie opgerekt wordt aangebracht.
6. Onvoldoende naverwarmd
Soms wordt opgerekte folie niet goed naverwarmd. (Postheating). Om het vormgeheugen van folie te reduceren, moeten de opgerekte delen worden naverwarmd. Als je dit niet doet, zal de folie met verloop van de tijd terugkrimpen en ook dit zorgt voor folie-onthechtingsklachten.
De meeste foliefabrikanten adviseren na te warmen op een temperatuur tussen 80 en 100 graden Celsius. Let op: waar sommige typen folies hun ‘geheugen’ al beginnen te verliezen vanaf 40 graden Celsius, begint dat proces bij andere folies pas vanaf 70 graden. En sommige folietypes moeten zelfs nog veel heter worden gestookt.
Vanwege die verschillen zou het kunnen dat de manier van naföhnen die je gewend bent ineens onvoldoende blijkt als je met een ander folietype werkt. Deze temperaturen kun je echt niet op je gevoel inschatten. Vanaf plusminus 40 graden voelt alles ‘kokendheet’ aan.
Een infrarood temperatuurmeter is dus onmisbaar bij het maken van een duurzame carwrap. Iedere centimeter opgerekte folie moet consequent tot de juiste temperatuur worden naverwarmd. Reken plusminus 50 seconden per 50 cm. Het naföhnen van een flinke bus kan dus wel oplopen tot een uur werk. Niet leuk, want het is de laatste (saaie) handeling bij een carwrap. De neiging dit af te raffelen, is begrijpelijk, maar funest.
(tekst gaat verder onder de foto)
Bij de foto: Grondige post-heating of naverwarmen is cruciaal wil je folie loslaatklachten voorkomen.
7. Oplosmiddelen
Oplosmiddelen in de lijmlaag is een bekend fenomeen. Bij het printen van een solvent afbeelding zullen oplosmiddelen van de inkten deels in de folie en de lijmlaag trekken. Deze oplosmiddelen kunnen de werking van de lijmlaag beïnvloeden en te vroeg aangebracht laminaat kan loslaten. Verder moet je er rekening mee houden dat niet uitgedampte folie iets is uitgezet. Als je te snel na het printen begint met het aanbrengen van de folie, kunnen de oplosmiddelen pas ná de montage gaan verdampen, waardoor de folie wat zal krimpen. Dit kan ook folie-onthechtingsklachten veroorzaken. Geef geprinte folie voorafgaand aan de montage dus voldoende tijd om uit de dampen.
8. Laminaat
Een andere oorzaak kan zijn dat een (geprinte) folie verkeerd is gelamineerd. Als het laminaat onder te hoge spanning over de folie is aangebracht, gaat de laminaatlaag aan de folie ‘trekken’. Hierdoor kunnen de randen gaan opkrullen en loslaten. (Edgelifting) Gebruik van een spanningsregelaar op de laminator zal dit risico verkleinen.
9. Vloeien
Een andere oorzaak van folie-onthechtingsklachten: De lijmlaag heeft onvoldoende ‘gevloeid’. De lijmlaag van de folie moet als het ware in de poriën van de ondergrond terechtkomen. Want ook al ziet de laklaag van een auto er heel glad uit, zet er maar eens een microscoop op dan lijkt die zelfde laklaag een maanlandschap.
- Als er met onvoldoende druk wordt gerakeld bouwt de lijmlaag te weinig hechting op met de ondergrond en kan de folie loslaten. Meestal is een druk van 3 kg op een ‘standaard’ rakel voldoende.
- Een andere oorzaak is montage tijdens te lage temperaturen (van de omgeving of ondergrond). Als het te koud is, kan de lijm niet goed vloeien en ook dan is er onvoldoende hechting. De minimum aanbreng temperatuur is per folie verschillend. Volg de instructies van de foliefabrikant.
Overigens, de lijmlaag heeft na de montage hoe dan ook tijd nodig om volledige hechting op te bouwen. Daarom wordt bijvoorbeeld geadviseerd een vers gewrapte auto niet gelijk de kou in te sturen en de eerste dagen de wasstraat te mijden.
10. Extreme omstandigheden
Ook extreme omstandigheden kunnen loslaatklachten veroorzaken. Zo kan een schuivende laag sneeuw op het dak van een bulkoplegger er voor zorgen dat folieranden loslaten. Smeltende en daarna weer opvriezende sneeuw kan voor loslaatklachten zorgen. Hogesnelheidstreinen, vliegtuigen, speedboten et cetera hebben te maken met extreme invloeden van wind, stof en water. Door aangepaste montagetechnieken en edge-sealer toe te passen, reduceer je de risico’s op loslaten en dus klachten. Veelal werk voor specialisten.
Combinatie van factoren
Meestal is de oorzaak van folie-loslaatklachten een combinatie van meerdere factoren die hier boven zijn genoemd. Bijvoorbeeld; je hebt én iets te laks ontvet én een wat te lage oppervlakte spanning in het laksysteem van de auto waarop je heb gemonteerd. Als je nu zeer zorgvuldig had ontvet was de folie misschien net wel blijven zitten. Of, je hebt én iets onvoldoende rakeldruk gegeven, én de klant is met de wagen direct de vrieskou in gereden. Als je wel zorgvuldig had gerakeld en goed had naverwarmd had je waarschijnlijk nog steeds een tevreden klant gehad.
Bij de foto: Zeker bij een ingewikkelde ondergrond met profielen is het belangrijk om te letten op álle 10 de factoren zoals hier boven genoemd.
Nooit meer folie-onthechtingsklachten?
Uiteraard is er nog wel meer te vertellen over de oorzaken en het voorkomen van loslaatklachten. Dit onderwerp wordt behandeld tijdens de foliemontage trainingen van Appcademy. De nieuwste, innoverende en meest veiligste wrap-technieken worden gedemonstreerd en geoefend.